Met enige regelmaat volg ik een cursus om mijn kennis over de natuur te verbreden. Vorig jaar heb ik de cursus paddenstoelen herkennen gevolgd, en in februari van dit jaar is de cursus mossen herkennen gestart. Mijn doel is dan ook om een aantal mossen te leren kennen die je je voor survival en bushcraft doeleinden kunt gebruiken. Nu word hier in de cursus geen aandacht aan besteed maar als je op het internet gaat zoeken vind je allerlei Engelstalige artikelen waar je mos allemaal voor kunt gebruiken.
Hieronder een omgevallen berkenboom die geheel bedekt is met een slaapmos wat gesnaveld klauwtjes mos Hypnum cupressiforme heet.
Er zijn in Nederland alleen al meer als 800 mos soorten, vele soorten lijken erg op elkaar in veel gevallen zal je een juweliersloepje moeten gebruiken om belangrijke kenmerken van het mos te kunnen zien. Op de rechterfoto hieronder een foto met een smartphone gemaakt waar een juweliersloepje 30×21 is voor gehouden. Je ziet nu goed de kenmerken van de blaadjes en de stengeltjes.
Slaapmossen werden in de tijd van de oude Grieken gebruikt als vulling voor matrassen en kussens, vogels gebruiken ook slaapmossen om hun nestje te maken zodat het lekker warm blijft.
Hieronder nog een slaapmos wat in de buurt van het gesnaveld klauwtjes mos groeit dit mos is genaamd fijn laddermos Kindbergia praelonga
Soms vind je wel meer als 10 soorten mos vlakbij elkaar, je hebt mossen die op grond groeien. Andere mossen groeien op dood hout en je hebt mossen die op steen groeien. In iedere omgeving kun je wel één of meerder mos soorten vinden. Hieronder nog een aantal fraaie plaatjes van de mossen die ik vandaag gevonden heb.
Links Gewoon haarmuts Orthotrichum affine en rechts kopjesbekermos Cladonia fimbriata wat geen mos is maar een kortsmos. Een kortsmos is een samen levensvorm van een alg met een schimmel.
Inmiddels had ik al vijf verschillende soorten gevonden wat voldoende is voor de huiswerkopdracht van deze week. Het was dus tijd om even een kopje thee te zetten, dit doe ik tijdens een wandeling meestal op een spiritusbrander. Omdat een spiritusbrander erg gevoelig voor wind is heb ik van een zwerfkei en wat takjes een windschermpje gemaakt. Een dak boven je hoofd geeft je meteen een huiselijk gevoel. Van mijn regenponcho de muts dichtgeknoopt en deze vervolgens tussen twee bomen in gespannen.
Naast bushcraft en wildernis survival ben ik ook vaak bezig met urban survival. In een noodsituatie kan communicatie erg belangrijk zijn. Met een setje walkie talkies ben je in staat om snel met mensen in je directe omgeving te communiceren. In de stad is het bereik vaak een stuk minder als op het platte land. Maar met deze set heb ik contact met het thuisfront gehouden met een afstand van zon 1,5km genoeg om na een ramp de directe omgeving te verkennen.
Een radio die voorzien is van een accu die je met een dynamo of met de zon kunt opladen is onmisbaar om op te hoogte te blijven in een crisissituatie. Moderne zaklampen zijn ook voorzien van een oplaadbare accu en een functie om met het licht S.O.S. lichtsignalen te verzenden. Als het donker is en je hebt geen bereik met je portofoons kun je andere laten weten dat je in Nood bent.
In de tweede wereldoorlog werden lichtsignalen door de marineschepen veelvuldig gebruikt om berichten naar elkaar te versturen.
Nadat ik mijn kop thee had opgedronken was het tijd om huiswaarts te keren en de gevonden mossen verder te determineren voor mijn huiswerkopdracht.
(c) 2025 www.delaatstewoudloper.nl