
Onder navigeren verstaan we het het plannen en volgen van een route vanaf je bestaande positie naar een nieuwe plaats van bestemming. Uiteraard is het belangrijk dat je heel nauwkeurig je bestaande positie bepaald, vooral voor militairen die coördinaten door moeten geven voor de aanvraag van artillerie ondersteuning kan het een kwestie van leven of dood betekenen. Een afwijking van 1° over een afstand van duizend meter betekend dat een granaat op 17,8 meter zijn doel mist.
Hoekmaten in graden
De luchtvaart en scheepvaart drukt voor het navigeren hun koersen uit in graden. We hebben geleerd dat de omtrek van een cirkel 360° bedraagt, je kunt de cirkel vanuit het middelpunt dus verdelen in 360 gelijke delen van 1°. Op grote afstanden zorgt dit voor een te grote afwijking, waardoor je te ver van je doel afdwaalt, om die reden zijn de graden weer onderverdeeld in minuten (‘) en de minuten weer verder onder verdeeld in seconden (“).
Kort samengevat
- Een cirkel bestaat uit 360°
- Een graad (°) kunnen we weer verder verdelen in 60 minuten (‘)
- Een minuut kunnen we weer verder verdelen in 60 seconden (“)
Hoekmaten in Duizendsten (mils)
Voor militaire doeleinden waar dan ook vaak artillerie ondersteuning gewenst is voldoet het gradensysteem niet omdat dit veel te grof is. De NAVO landen hebben gezamenlijk afgesproken om allemaal het 6400 mils systeem toe te passen. Een oude benaming voor mils is artillerie promille (A‰)
Door een cirkel in 6400 gelijke delen te verdelen krijg je een hoekwaarde van 1 duizendste. Bij benadering geldt dan: 1 mil op een afstand van 1000 meter is 1 meter.
Omrekenen graden naar mils
Het kan zijn dat je tijdens een tocht een militair kompas in handen krijgt waar de schaalverdeling in mils is aangegeven. Dan is het handig als je weet uit hoeveel mils een hoek van 1° bestaat, deel 6400 mils door 360° de uitkomst is dan 17,8 mils per graad.
windstreek | Graden (°) | Mils (A‰) |
Noord | 0° of 360° | 0 of 6400 |
Oost | 90° | 1600 |
Zuid | 180° | 3200 |
West | 270° | 4800 |
Afwijkingen van het mils systeem.
Officieel bestaat een mils cirkel uit 6280 gelijke delen, alleen dan komt 1 mil over een afstand van duizend meter precies overeen met zijwaartse afstand van 1 meter. Omdat het omrekenen erg lastig is maken de NAVO landen en Zwitserland gebruikt van het 6400 mils systeem.
Zweden hanteert het 6300 mils systeem en is daarom een stukje nauwkeuriger als het mils 6400 systeem.
Finland maakt gebruikt van het mils 6000 systeem en is het minst nauwkeurig.
(c) 2024 delaatstewoudloper.nl