De stroomsnelheid van een rivier bepalen
Tijdens een hike of survivaltocht kom je vroeg of laat een rivier of een beek tegen die je moet oversteken. Omdat een rivieroversteek altijd een gevaarlijke manoeuvre is, dien je deze oversteekplaats met zorg uit te kiezen. Als je een rivier te voet gaat doorwaden loop je het risico om bij een sterke stroming door het water omver geduwd te worden, een waterdiepte van slechts 15cm is al voldoende om een volwassen man omver te werpen.

Daarom is het verstandig om de stroomsnelheid van het water in de rivier goed te bepalen,  indien het water sneller stroomt dan jezelf kunt zwemmen is het risico te groot. Je kunt dan na door het water omver geworpen te zijn bijna geen controle meer krijgen over de situatie, waardoor je vele kilometers door het water wordt meegesleurd waarbij je een reële kans loopt om onderkoeld te raken, ernstig gewond raakt of zelfs verdrinkt.
Een volwassen persoon heeft bij gebruik van een schoolslag een gemiddelde snelheid van tussen de 2 en 2,4km/uur dat is tussen de 0,55 en 0,66 m/sec.


In deze rubriek kun je lezen hoe je de stroomsnelheid van een rivier kunt bepalen.
Stap 1
Om de snelheid van de rivier zo nauwkeurig mogelijk vast te stellen, dien je een zo recht mogelijk stuk van ongeveer 10 meter uit te zetten.  (10 grote passen)

Doe dit natuurlijk niet in de buurt van een bocht, of een vernauwing. Deze obstakels zullen de gemiddelde snelheid van de rivier verstoren waardoor je een onjuiste meting krijgt.
Stap 2
Op de tekening zie je schematisch hoe dit in zijn werk gaat, Punt A is het punt waar we de meting starten. En punt B is het eindpunt van de meting. (stroomafwaarts)
De donker blauw pijl geeft de stroomrichting van de rivier aan.

Markeer beide punten duidelijk met een stevige tak, twee bomen mag natuurlijk ook. Indien de bomen maar op 10 meter of een veelvoud hiervan uit elkaar staan.

Voor punt A hebben wij gebruik gemaakt van een klein boompje, wat direct langs de kant staat.
Stap 3
We zoeken een lange tak, deze zullen we gebruiken om punt B te markeren.
Vanaf punt A zetten we een afstand uit van tenminste 10 meter. (10 grote passen) , wat ons brengt bij punt B.
Stap 4
Na 10 grote passen hebben we punt B bepaald. Dit punt markeren we met een lange tak die ik een stuk boven de rivier laat steken. Heb je geen tak pak dan een opvallend voorwerp om punt B weer te geven.

We dienen het aantal secondes te tellen die de tak nodig heeft om de afstand tussen punt A en punt B af te leggen.

Om de gemiddelde stroomsnelheid te bepalen delen we de afstand door het aantal secondes.

In formulevorm ziet er dat als volgt uit: Vgem = 
∆x : ∆t




Stap 5
Vervolgens lopen we terug naar punt A, en werpen 1 a 1,5 meter voor punt A een tak of een ander voorwerp wat drijft in het water.

We doen dit omdat we de meting zo nauwkeurig mogelijk willen maken, het kan namelijk enkele seconden duren voordat de stroming de tak meeneemt.
Stap 6
We beginnen de meting pas als de tak punt A passeert, we tellen het aantal seconden die voor de tak benodigd zijn om van punt A naar punt B te komen.

Gebruik voor de nauwkeurigheid van de meting bij voorkeur een horloge
of een stopwatch, heb je deze niet begin dan met tellen vanaf 21, 22, 23 enz.

Als je vanaf 21 optelt zit er telkens ongeveer een seconde tussen de tellen in.
Stap 7
Intussen dat de meting loopt dien je jezelf al te verplaatsen naar punt B .
Stap 8
Op het moment dat de tak Punt B passeert stop je de meting.
Bij ons heeft de tak er 20 secondes over gedaan om 10 meter af te leggen.

De gemiddelde snelheid is dan;
Vgem = 
∆x : ∆t
Vgem = 10 meter : 20 seconden
Vgem = 0,5 m/s

Als we nu de snelheid per uur willen uitrekenen moeten we 0,5m/s vermenigvuldigen met 3600 seconden. (een minuut heeft 60 secondes, en een uur heeft 60 minuten. 60 * 60 = 3600 seconden.)

0,5 m/s * 3600 seconden = 1800 meter per uur
1800 meter per uur = 1,8km/h
Stap 9
Voor een grotere nauwkeurigheid kun je de meting nogmaals overdoen.
Stap 10
Ook bij onze tweede meting kwamen we op dezelfde stroomsnelheid uit.

Indien de stroomsnelheid hoger is dan 0,6 m/s is het onverstandig om de rivier te voet over te steken.

Mocht dit toch noodzakelijk zijn probeer dan het risico zo klein mogelijke te houden en houd je aan de aanwijzingen die staan beschreven in de rubriek 
Rivieren oversteken.
Een rivieroversteek met behulp van een stevige stok, enkele tips zijn;
- Houd altijd je schoenen aan.
- Kijk altijd tegen de stroom in.
- Loop zijwaarts, en tast al schuifelend voorzichtig de bodem af.

(c) 2022 Delaatstewoudloper.nl