De basisbeginselen van het spoorzoeken
Een spoorzoeker (tracker) volgt een spoor met als doel de veroorzaker ervan te vinden.
Ieder mens en dier die zich verplaatst  laat sporen achter, sommige sporen zijn gemakkelijker waar te nemen dan andere.

Een spoor kan bestaan uit verschillende afzonderlijke aanwijzingen, denk hierbij aan;
- Voet en pootafdrukken of delen hiervan
- Bloedsporen
- Bijt en knaagsporen
- Verloren haren en veren
- Afgebroken takken
- Geuren
- Geluiden
- Uitwerpselen
- Verloren/vergeten uitrustingstukken

In deze rubriek leggen we de basisbeginselen van het spoorzoeken uit, echter spoorzoeken leer je alleen door zelf regelmatig naar buiten te gaan om naar sporen te zoeken.

Als je gaat spoorzoeken dien je jezelf steeds de volgende vragen te stellen;
1) Wie heeft het spoor gemaakt?
2) Wat is er gebeurd, waardoor zijn deze sporen ontstaan?
3) Waar ging de mens, het dier of het voertuig naartoe?
4) Wanneer is het spoor gemaakt?
5) Waarom is een mens of dier hier geweest?
6) Hoe voelde deze persoon of het dier zich?

 
Maak tijdens het spoorzoeken gebruik van al je zintuigen.
1) Gebruik je ogen om naar sporen te zoeken.
2) Gebruik je neus want sommige dieren kun je door hun geur goed opmerken, maar ook als een dier of persoon langs bepaalde planten loopt komen er geurstoffen vrij.
3) Gebruik je oren, geritsel of het geluid van een tak die breekt duid op aanwezigheid van een mens of dier.

De uitrusting van een spoorzoeker

Spoorzoekers maken gebruik van een aantal uitrustingstukken waarmee zij hun werk een stuk eenvoudiger maken. Hieronder zie je de uitrustingstukken die een spoorzoeker vaak gebruikt om vermiste personen mee op te sporen.

1) Stafkaart
2) Verrekijker
3) Meetlint
4) Zaklamp
5) Registratieformulier of notitieboekje
6) Potlood
7) Kompas
8) Spiegel
De beste tijd om naar loopsporen te zoeken

De beste tijd om naar loopsporen te zoeken is aan het begin en aan het eind van de dag.  Omdat de zon dan laag staat zijn de schaduwen langer, zorg er tijdens het spoorzoeken voor dat je de zon van voren hebt.  Zo kijk je tegen de schaduwen aan waardoor je de sporen gemakkelijker ziet.

Als je onvoldoende schaduwvorming krijgt door de stand van de zon, dan kun je met je zaklamp voor schaduw zorgen. Ook kun je met behulp van het spiegeltje en de zon voor schaduw zorgen.
Je zintuigen optimaliseren

Voordat je daadwerkelijk gaat beginnen met spoorzoeken dien je ervoor te zorgen dat al je zintuigen optimaal functioneren, dit krijg je alleen voor elkaar als je lichaam en geest in rust is.

Een manier om dit voor elkaar te krijgen is om met je rug tegen een boom te gaan zitten, observeer je omgeving en luister intussentijd naar de vogels.

Als je meer bewustwording van de dieren om je heen hebt zul je hen beter leren begrijpen, wat je weer kan helpen bij het spoorzoeken.
Verloren of achtergelaten spullen
Achtergelaten of verloren uitrustingstukken zijn eenvoudige aanwijzingen dat een mens de vindplaats heeft bezocht. In stedelijk gebied kunnen gevonden of achtergelaten voorwerpen de enige bruikbare aanwijzingen zijn dat een persoon hier is geweest.

Hieronder zie je een aantal voorbeelden van achtergelaten spullen.
Militaire munitie
De hiernaast getoonde losse flodders zijn van het kaliber 5,56 x 45mm, de aanwezige schakels duiden erop dat de aanvoer middels een patroonband geschied.

Dit is een standaarkaliber voor navo militairen.

Uit deze sporen kunnen we dus concluderen dat een navo militair met een machinegeweer met patroonbandaanvoer de locatie heeft bezocht.
Tentharing
Een achtergelaten tentharing duidt er vaak op dat de eigenaar hiervan een tent of tarp op de locatie heeft opgezet.

Het feit dat er een haring is achtergbleven kan betekenen dat hij of zij overhaast heeft moeten vertrekken, wellicht in het donker.
Oog van een (tent)zeil
Dit oog van een tentzeil is na het afbreken van het kamp van het zeil afgevallen.

Ik vermoed dat dit oog er hoogstens enkele dagen heeft gelegen, dit omdat een ekster deze anders wel mee naar zijn nest had genomen.
Leeg frisdrankblikje
Bestudeer het blikje en probeer te achterhalen hoe lang het blikje er al ligt. In de zomer zal een frisdrankblikje al vrij snel door allerlei insecten worden bezocht die ervan willen snoepen.

Het metaal zal mede door regen en dauw al vrij snel gaan oxideren waardoor er bij blikjse van staal roest onstaat, aluminium blikjes verliezen hun glans
 door de oxidatie.
Verlaten kampvuur
Hier heeft duidelijk iemand overnacht met een kampvuur.
Voel met de bovenzijde van je hand of de grond nog warm is, in dit geval waren de wildkampeerders overhaast vertrokken en was de grond nog te warm om deze aan te raken.

Echte buscrafters en wildkampeerder zullen nooit een kampvuurplaats op deze wijze achterlaten.
Voetafdrukken op (zand)paden
Personen die verdwaald zijn zullen eerder geneigd zijn op paden en wegen te lopen dan personen die voortvluchtig zijn. Veel paden buiten de bewoonde wereld zijn onverhard waardoor hier de kans groter is om een voetafdruk of een deel hiervan te vinden.
Vind je een voetafdruk bestuur deze dan aandachtig en probeer de leeftijd van het spoor in te schatten, de weersomstandigheden van de laatste dagen kunnen je hiermee helpen.
Mantracking registratieformulier
Spoorzoekers van Search and resque teams brengen via een registratieformulier verslag uit van de door hen gevonden sporen.
De volgende details worden vastgelegd op het registratieformulier:
1) De locatie van het gevonden spoor
2) De datum en de tijd van het gevonden spoor
3) In welke richting het spoor loopt.
4) De paslengte van het gevonden spoor.
5) De staplengte van het gevonden spoor.
6) Onder welke weersomstandigheden het spoor is gevonden.
7) In welk soort ondergrond de afdruk is gemaakt.
8) Tevens dient er een profielschets van het gevonden spoor te worden      gemaakt, waarop de belangrijkste details en maten zijn aangegeven.

Deze informatie kan worden gebruikt om informatie tussen zoekteams uit te wisselen, tevens kan men hier de door de vermiste persoon afgelegde route mee in kaart brengen. En soms kan er zelfs een voorspelling gemaakt worden waar de vermiste persoon naar toe wil reizen.
Schoenafdruk
Is de vermiste persoon over een zandpad gelopen dan is de kans groot dat je een schoen of voetafdruk van deze persoon vindt.
Bestudeer de afdruk en maak
Breedte schoenafdruk opmeten
Meet altijd het breedtse punt van de schoen/voetafdruk op en maak hier aantekeningen van, meet ook de breedte van de hiel op en maak hier ook aantekeningen van.

Met deze informatie kan je later sporen van de vermiste persoon die je zoekt identificeren, zo voorkom je dat je een verkeerd spoor volgt.

De breedte van een spoor is een beter herkenningspunt dan de lengte, dit omdat een voetafdruk door een gladdere ondergrond langer kan worden.
Lengte schoenafdruk opmeten
Maak ook altijd aantekeningen van totale lengte van de schoen/voetafdruk en noteer deze bij je aantkeningen.
Deel van een schoenafdruk
Als de ondergrond harder is, is er niet altijd een volledige voet of schoenafdruk zichtbaar.

Hiernaast zie je een deel van een schoenafdruk die al enkele dagen oud is, de randen zijn niet zo scherp omlijnd als een verse afdruk. En de wind en wat motregen hebben de afdruk wat vervaagd.
Verschoven steen
Als er iemand tijdens het wandelen op een steen heeft gestaan, dan is de kans groot dat deze verschuift. De steen zal dan door het afzetten naar achteren geduwd worden. En op de plaats waar de steen eerst heeft gelegen is een kuiltje ontstaan waar de steen precies inpast.

De rode pijl geeft de looprichting van de persoon aan die op de steen heeft gestaan.
Gebroken tak
Indien iemand tijdens het lopen op een tak is gaan staan, is de kans groot dat deze breekt. Net als bij de steen zal de tak in de zachtere ondergrond een afdruk achterlaten. En in veel gevallen zal ook de tak door het afzetten naar achter geduwd worden.

De rode pijl geeft de reisrichting aan van de persoon die op de tak heeft gestaan.

Op de foto heeft de afdruk van de tak in de grond een breedte van een auto. Ik vermoed dan ook dat de tak gebroken is doordat er een auto overeen heeft gereden.
Reconstrueren
Soms kan je de gevonden bewijstukken als een puzzel weer in elkaar leggen, dit kan je vaak weer helpen om de handelingen die de vermiste of gezochte persoon heeft uitgevoerd in kaart te brengen.
Breukvlak bestuderen
Als je sporen als gebroken takken vindt kun je aan de hand van het breukvlak nagaan of de schade recent is veroorzaakt of dat het een langere tijd geleden is.

Bij hout is een vers breukvlak licht van kleur en er zit geen zand in het breukvlak, soms kan je zelf ruiken dat het hout vers is gebroken.

De breukvlakken van metalen zijn als ze vers zijn nog niet geoxideerd, en bij kunstoffen zal het breukvlak vaak wat donkerder van kleur zijn als de rest van het voorwerp.
Afdrukken in veld en bos
Mensen die op de vlucht zijn zullen vaak dwars door de natuurgebieden heen trekken, zo proberen ze te voorkomen dat ze worden gespot door andere mensen. Vaak zul je geen voet of schoenadrukken kunnen waarnemen, maar als je goed kijkt zul je voorstelt staan hoeveel sporen een mens achterlaat als hij dwars door de natuur heen trekt. Vaak zijn dit ook de plaatsen waar mensen spullen verliezen of vergeten mee te nemen. Zoek niet alleen op de grond naar sporen maar kijk ook of je afgebroken takken of andere sporen ziet die verklaren dat iemand hier aanwezig is geweest.
Voetafdruk tak met mos
Mos wat op een tak groeit laat gemakkelijk los als er iemand op staat. Tijdens het afzetten is het mos van de tak losgekomen en naar achteren geduwd.

De rode pijl geeft de looprichting van de veroorzaker aan.
Gebroken tak
Als mensen door dichte vegetatie heen lopen, hebben ze de neiging om de takken die in de weg zitten aan de kant te duwen. In de meeste gevallen wijzen de takken in de richting waar de voortvluctige persoon zich naar toe heeft verplaatst.

Controleer ook de breuk van de tak, bij een tak die recent is afgebroken is de breuklijn licht van kleur. In de zomer en lente is de kans groot dat er vocht uit de breuklijn loopt.
Gat in het ijs
Vroeg in het voorjaar en laat in het najaar is er meer kans op nachtvorst, op de plaats waar de persoon de sloot heft doorkruist is het ijs gebroken.

Aan de kant waar de persoon naar toe is gelopen kun je vaak nog sporen van water of modder vinden. Het is dus raadzaam de omgeving goed te onderzoeken op meerdere sporen.
Sporen in stedelijk gebied
Een persoon die door stedelijk gebied trekt zal vrijwel tot geen zichtbare sporen achterlaten, daarom spreken we hier in het algemeen niet over spoorzoeken maar zoeken naar sporen.
De politie maakt vaak gebruik van speurhonden om in stedelijk gebied naar voortvluchtige of vermiste personen te zoeken, en omdat tegenwoordig bijna iedereen een mobiele telefoon bij zich heeft is het voor de instanties met de juiste bevoegdheden een stuk eenvoudiger om mensen in stedelijk gebied op te sporen.

Maar als je heel goed kijkt, vindt je ook in de stad toch nog wel bruikbare sporen, in combinatie met camerabeelden en GPS of telefoongegevens kan dit zeker een aanvulling zijn voor de forensische opsoring.
Door een plas gelopen
Indien een vermiste persoon door een plas water heen loopt laat dit vaak nog wel enkele bruikbare sporen achter.

Afhankelijk van de temperatuur zal dit spoor maximaal een half uur zichtbaar blijven.
Tijdens een regenbui onder een viaduct door lopen
Hier is een wandelaar tijdens een regenbui onder een viaduct gelopen. Deze sporen zijn slecht enkele seconden oud.
Dit is hetzelfde spoor een kwartier later, zoals je ziet is de afdruk van de schoen al erg vervaagd.
Sporen die een naar een gebouw leiden
Deze voetsporen vertellen ons dat de persoon door de deur is gelopen, het feit dat de persoon in dezelfde snelheid is doorgelopen verteld ons dat de deur open stond toen de persoon aan kwam lopen.

Als de persoon de deur zelf open had moeten maken zouden er meerdere voetadfrukken direct voor de deur zijn gemaakt.

(c) 2022 Delaatstewoudloper.nl